فصل دوم پایان نامه،پیشینه،ادبیات پژوهش ،کارشناسی ارشد روانشناسی،مفهوم ،مبانی نظری،مبانی نظری وپیشینه تحقیق مبانی نظری و پیشینه فضایی ورودی شهرها دارای 23 صفحه وبا فرمت ورد وقابل ویرایش می باشد

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: ورد و قابل ویرایش با فرمت .docx
بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

2-1 تاریخچه ورودی شهر.. 11

2 –2 ورودی شهرها در ایران.. 11

2 – 3 مفهوم ورودی.. 14

2 – 4 اجزاء فضای ورودی.. 15

2–5 بررسی عوامل موثر بر طراحی ورودی ها.. 16

2-6 نحوه تاثیرگذاری نقش ورودی در طراحی.. 16

2-7 نقش های تعریف شده برای ورودی.. 17

2-8 ورودی شهر امروز صحنه تناقض و تضاد.. 18

2-9 توقعات موضوعی از ورودی.. 22

2-9-1 تبدیل پذیری. 22

2-9-2 نفوذ پذیری. 24

2-10 توقعات موردی از ورودی شهر.. 25

2-10-1 پذیرندگی. 25

2-10-2 خوانایی. 26

2-10-3 تشخص. 27

2 –11 نظریه پردازان جهانی.. 28

2-11-1 جان راسکین (1900-1818). 28

2 -11-2 کامیلو بویی تو (1914 – 1836). 29

2-11-3 کامیلو سیت (1903 _ 1843). 29

2-11-4 کنسانتین دوکسیادیس. 30

منابع

2-1 تاریخچه ورودی شهر

در گذشته اولین نشانه بصری شهر در ذهن ناظر، ورودی شهرها بود (دروازه، حصار، بارو، سوار، خندق،...). کالبد شهر در ظرف حصار بارو و گاه خندق قرار داشته و ورود به شهر ازطریق حوزه دروازه صورت می‎گرفته است. حس ورود ازطریق رویت حصار و بارو و ظهورکشتزارها و باغات ایجاد شده و اولین تصویر عینی مسافران باروی شهر بوده است. ورودی ها در گذشته به لحاظ ادراکی و عملکردی قابل تامل و بررسی می‎باشد. دروازه قزوین، دروازه شاه عبدالعظیم، دروازه دولت از جمله قدیمی ترین دروازه‎ها می‎باشند. ویژگی های ادراکی شامل دعوت کنندگی، هویت بخشی، ایجاد حس مکان، ایجاد کریدور بصری و ادراکی بین فضای خارج و درون شهر و به لحاظ عملکردی شامل برقرار ارتباط فیزیکی بین فضای خارج و داخل، تامین امنیت و نظارت، هدایت و جهت دهی به مسافران معرفی سلسله مراتبی شهر و. . . است که توجه به این ویژگی ها بیانگر در نظر گرفتن توأم معنا، عملکرد و شکل در ورودی شهرهای قدیمی است. حال امروزه نیز با وجود اینکه نخستین فضای برخورد مسافر با شهر ورودی آن است و نخستین تصویر ذهنی و پیشداوری‎های وی بر این اساس صورت می‎گیرد، اما همچنان با عدم ارایه تصویر مناسبی از ورودی‎ها رو به رو هستیم. فضاهای ورودی امروز فضاهایی فاقد ساختار مشخص، فاقد هویت، مملو از اغتشاشات بصری و سیمایی نامطلوب، عدم خوانایی وهدایت درست مسافر، فاقد جذابیت بصری و ایجاد انگیزه در ناظر، نبود ساختار مشخص برای القای حس ورود، پایین بودن کیفیت محیطی و از بین رفتن عملکرد تفرجگاهی آن و... می باشد که علاوه بر سیمای طبیعی چیز دیگری برای تمایز میان آنها وجود ندارد. با توجه به توسعه کالبدی بیش از پیش شهرها، حاشیه های امروز، بافت های میانی شهرهای آینده ما هستند که یقیناَ بافت های مساله داردر آن زمان خواهند بود. بنابراین توجه به کیفیت فضای ورودی شهرها و تبیین چند سونگر مسایل آن، یکی از اساسی ترین موضوعاتی است که در طراحی و ساماندهی ورودی ها باید در نظر گرفت. . (خادمی ورفیعی 1390)

2 –2 ورودی شهرها در ایران

شهرهای ایرانی پیش ازاسلام بویژه در دوران هخامنشی و ساسانی بر مبنای باورهای دینی و متاثر از مقوله جهان بینی ساخته می شد. این شهرها معمولا به حصاری ختم می گشت که چهار دروازه به سوی عالم داشته و یادآور جهات اربعه بود. در این جهان بینی شهر با زمین به عنوان مرکز عالم مقایسه می گشت که از طریق دروازه‎های خود با کل عالم هستی که به چهار قسمت تقسیم می‎شد ارتباط می یافت. بنابراین مشاهده می‎گردد که این دوران علاوه بر دو عملکرد برقراری ارتباط و نمایش جهات اربعه مفهومی فلسفی در رابطه با شهر و دروازه‎های آن وجود داشت.

در دوران ساسانی بازار در اطراف ورودی و دروازه شهر توسعه یافت و میدان با عملکردهای مختلف نظیر اعلام فرمانهای دولتی بخشودگیها و عقوبت ها در مقابل آن ظهور یافت. به این ترتیب زمینه شکل گیری فضایی پیرامون دروازه ورودی و بسط مفهوم ورودی از یک مرز و یا سطح عمودی برای عبور که با عنصر شاخص دروازه تعریف می شد به فضایی خاص از نظر عملکردی فراهم گردید. هر چند که" این فضا از دیدگاه ریخت شناسی هنوز فضای خاصی را سبب نمی شده است. چنین ساختاری از فضای ورودی شهرها بعد از اسلام نیز وجود داشت "که به تدریج با گذشت زمان بویژه در دوران صفویه رشد کرد و به تکامل رسید. (حبیبی 1375 ص 102) .

فضاهای ورودی شهرها در دوران صفویه به این صورت بوده است:

عنصر مهم و شاخص فضاهای ورودی در شهرهای قدیم دروازه است. دروازه‎ها به دو دسته تقسیم می‎شدند: دروازه های درونی شامل دروازه های محله ای، دروازه های بازار و دروازه های حکومتی مربوط به ارگ و یا قلعه و دروازه های بیرونی که در حصار شهر جای داشتند. دروازه های بیرونی، فضاهای درونی شهر را با بیرون آن مرتبط می ساختند. همه دروازه های بیرونی همواره در امتداد مسیر، جاده ها و راههای منتهی به شهر قرار داشتند و از جنبه عملکردی معمولا به سه دسته دروازه های اصلی، دروازه های فرعی و دروازه‎های حکومتی تقسیم می شدند.

ویژگی‎های فضاهای ورودی شهرهای قدیم ایران نیز متاثر از فرهنگ و سنن اجتماعی دارای ویژگیهای ادراکی و عملکردی بود که پیشتر در شرح خصوصیات فضای ورودی بنا به آنها اشاره شد. ویژگیهای ادراکی دروازه‎های قدیم عبارتند از: دعوت کردن (به دلیل عملکرد اجتماعی و پویایی فضای باز مقابل دروازه شهر) هویت بخشیدن (اهمیت دادن به دروازه و تزئینات آن و شاخص نمودن دروازه) ایجاد حس ورود (عبور از دروازه به عنوان مرز جداکننده دو فضا) آماده ساختن برای درک فضای جدید (فضای باز مقابل دروازه با عملکرد اجتماعی). و ویژگیهای عملکردی فضای ورودی شهرهای قدیم ایران عبارتند از: برقراری ارتباط فیزیکی بین دو فضا (دروازه) تامین امنیت و نظارت بر ارتباط (دروازه و برج های دفاعی) هدایت (قرارگیری دروازه اصلی در مسیری که مستقیما به مرکز شهر و بازار ارتباط داشت) معرفی شهر (کتیبه هایی که بر سر در دروازه ورودیهای مهم نوشته می شد) حضور فضای ورودی در فعالیتهای روزمره شهر (فضای باز مقابل دروازه ورودی با عملکرد اجتماعی و اقتصادی).

ورودی های همه شهرهای ایران واجد تمامی این خصوصیات نبوده و برحسب اهمیت ورودی و شهر مورد نظر، از نظر دارا بودن بخشی و یا کلیه این ویژگیها با یکدیگر متفاوت بوده اند. مقایسه بین ویژگیهای ورودی یک بنا و شهر در گذشته نمایانگر وجود تشابهاتی میان آنها است. به نظر می رسد همان اهدافی که موجب شده تا فضای ورودی یک بنا شکل گیرد و تکامل یابد، در شکل گیری فضای ورودی شهر نیز نقش داشته و علت تفاوت در ساختار کالبدی ورودی بنا و شهر، تفاوت در میزان خصوصی بودن این فضاها و روش پاسخگویی به این اهداف است و ایجاب می نماید که ساختار کالبدی فضای ورودی بنا بسیار پیچیده‎تر از ورودی شهر باشد. (همان منبع ص97)

ورودی شهرهای کنونی ایران نیز بدین صورت می باشد که توسعه سریع و پر شتاب شهرها و اشغال بی‎رویه اراضی در فراسوی مرزهای آن موجب تحولات چشم گیری در سیمای حومه و حاشیه شهرها شده است. این نواحی با سازمان و ساختار فضایی و کالبدی منفصل، پراکنده، بدون انسجام و فاقد هویت از یک‎سو با نواحی روستایی و یا عرصه‎های طبیعی و از سوی دیگر با جوامع شهری تداخل نموده و یا با تغییر شکل نواحی روستایی، سیمایی نه کاملا شهری و یا روستایی بوجود آوردند. «این نواحی عموما در حول و حوش مسیرهای ارتباطی شهرها شکل گرفته و نیروی حیاتی خود را از آن می گیرند» (شالین 1372). این نواحی منظر ورودی اکثر شهرهای ایران را تشکیل می دهند. برای آگاهی از وضعیت کنونی فضاهای ورودی شهرها در ایران نمونه هایی انتخاب گردید. در انتخاب نمونه حدالقل یکی از ظوابط زیر مورد توجه قرار گرفته است:

1- شهر توریستی باشد و یا در مسیر جاده های پر تردد توریستی کشور قرار گرفته باشد.

2- از شهرهای مهم کشور باشد.

3- نماینده یکی از دو اقلیم معتدل و خشک باشد.

در گروه اول ورودی شهرهای حاشیه دریای خزر شامل آمل، بابل، لنگرود، لاهیجان، رشت و فومن، در گروه دوم ورودی شهرهای حاشیه کویر و فلات مرکزی ایران و در گروه سوم ورودی برخی از شهرهای مهم تاریخی و توریستی شامل اصفهان، شیراز ، تهران و قزوین مورد بررسی قرار گرفته است.

از مشاهدات میدانی فضاهای ورودی این شهرها نتایج زیر حاصل شده است:

1- فضاهای ورودی شهرها غالبا فاقد ساختاری مشخص و متمایز می باشند.

2- فضاهای ورودی شهرها غالبا فاقد هویت بوده و در اثر اغتشاشات بصری و محیطی به هویت شهرها آسیب می رسانند.

3- کاربریهایی با سیمایی نامطلوب نظیر تعمیرگاهها، اسقاطی‎ها و انبارها منظر ورودی اغلب شهرها را تشکیل می دهند.

4- در غیاب سیمای طبیعی ویژه و شاخص، عامل و یا ویژگی خاصی که فضای ورودی یک شهر را از شهرهای دیگر منطقه متمایز و مشخص گرداند در فضای ورودی اغلب شهرها وجود ندارد.

5- هدایت و راهنمایی تازه واردین به نقاط مختلف شهر به خوبی صورت نمی گیرد.

6- تابلوهای معرفی کننده شهرها اغلب در مکانهای نا مناسب و با کیفیت و اندازه نامتناسب قرار گرفته و به راحتی قابل رویت نمی باشد.

7- در صورت وجود عناصر ارزشمند و نمادین تاریخی و طبیعی، این عناصر اغلب در میان اغتشاشات بصری و محیطی فضاهای ورودی گم شده اند.

8- فضای ورودی شهرها غالبا فاقد جذابیت بصری بوده و انگیز ای برای ورود به شهر ایجاد نمی کند.

9- به دلیل فقدان ساختاری مشخص، در این فضا غالبا حس ورود به شهر در شخص ایجاد نمی شود.

10- در صورت وجود عناصر طبیعی با ارزش نظیر پوشش گیاهی و یا برجستگی و تنوع شکل زمین در داخل و یا پیرامون فضای ورودی شهر، از تاثیر نامطلوب اغتشاشات محیطی و بصری تا حدی کاسته می‎شود.

11- در ورودی در شهرهایی که فاقد منظر ورودی زیبا هستند، تاثیر منفی اغتشاشات محیطی و بصری مشهودتر است.

12- به دلیل پایین بودن کیفیت محیطی و وجود برخی از کاربریها نظیر تعمیرگاه اتومبیل و... در اغلب ورودیها، قابلیت آن برای برخی از فعالیتهای اجتماعی نظیر فعالیت تفرجی از بین رفته است. به غیر از تعداد معدودی از ورودیها نظیر ورودی دروازه قرآن شیراز که همچنان دارای عملکرد تفرجی نیز می باشد. (همان منبع ص124)

2 – 3 مفهوم ورودی

در لغت نامه دهخدا ورودی منسوب به ورود دانسته شده و ورود در لغت به معنای رسیدن درآمدن و رسیدن است. ورودی در معماری پاسخگوی عمل ورود به معنای رسوخ در سطحی عمودی است. عمل ورود می تواند گذر از درون یک سطح باشد. . . که به طور ضمنی بوجود آمده است و یا در حالات ظریفتر یک اختلاف سطح می تواند علامت گذر از یک فضا به فضای دیگر باشد.

گروه تیم تن نقش مهمی را برای فضای ورودی قایل شده و معتقد است که این فضا چه در بنا و چه شهر می تواند به عنوان بستری برای یک تجربه مطبوع انسانی عمل کند و بنابر این ورود و خروج را آگاهانه نماید. دوگانگی موجود بین داخل و خارج از طریق این فضا که آن را آستانه می نامند و با استفاده از ابزار واسطه ای تبدیل به فضایی با معنی و هدفمند شده و به ایجاد حس هویت می انجامد. در برخی موارد ورود از یک فضا به فضای دیگر روشن و مشخص است و به ساده ترین شکل از طریق رسوخ از یک سطح عمودی می تواند صورت گیرد. از سویی دیگر در یک مقیاس بزرگتر شهری غالبا ورود از یک فضا به فضای دیگر همراه با بروز تدریجی تمایزات بین دو فضای مختلف اغلب به صورت تدریجی و مستلزم عبور از یک یا چند فضای واسط است. در محیط های طبیعی نیز به دلیل تغییر تدریجی ساختار محیط طبیعی مرحله خروج از یک فضا و ورود به فضای دیگر اغلب تدریجی است. البته در معماری و بویژه معماری سنتی ایران نیز غالبا ورود از یک محیط خارجی بنا به درون آن از طیق عبور از یک سلسله فضاهای مرتبط به هم که مجموعا فضای ورودی را تشکیل می دهند صورت می گیرد. در معماری سنتی ایران فضای ورودی به عنوان یکی از اجزا یک بنا دارای چنان هماهنگی در در عملکرد و سازمان و ساختار فضایی–کالبدی بود که نیازها و اهداف مردم را به خوبی تامین می کرد. برای تشریح قابلیت های فضای ورودی در معماری سنتی به شرح این فضا و اجزا تشکیل دهنده آن پرداخته می شود. (خادمی ورفیعی 1390 ص56)

2 – 4 اجزاء فضای ورودی

در گذشته بر حسب نوع بنا و عملکرد آن فضاهای ورودی به گونه ای طراحی می‎گردیده بتواند پاسخگوی عملکرد موردنظر بوده و اهداف و نیازهای صاحب بنا را بر آورده سازد. در طراحی فضای ورودی اهداف و اصول متناسب با عملکرد بنا از جمله حفظ محرمیت در مورد واحدهای مسکونی– شاخص و خوانا نمودن بنا در سیمای شهر ایجاد پیوند بین بناهای بزرگ و عمومی با فضاهای شهری – تقسیم و تغییر جهت حرکت و حل مسایل کالبدی و ایجاد هماهنگی بین بنا و فضاهای پیرامونی در نظر گرفته می شد.

بطور کلی ویژگیهای فضای ورودی بنا در کامل ترن شکل آن را می توان به دو دسته ویژگیهای ادراکی و عملکردی تقسیم نمود که انعکاس نحوه شکل گیری –جزء فضاهای ورودی و خصوصیات و ویژگیهای کالبدی و عملکردی آنهاست ویژگیهای ادراکی فضای ورودی بنا عبارتند از :دعوت کردن هویت بخشیدن ایجاد حس ورود آماده ساختن برای درک فضای جدید برقراری ارتباط ادراکی بین دو فضا. و ویژگیهای عملکردی فضای ورودی بنا عبارتند از : برقراری ارتباط فیزیکی بین دو فضا تامین امنیت و نظارت بر ارتباط هدایت کنترل و حضور در فعالیتهای روزمره شهر.

بنابراین نحوه شکل کیری فضاهای ورودی بناها در گذشته به منظور پاسخگویی به چند عملکرد اصلی و جنبی بوده که حاصل الگوهای رفتاری آداب و رسوم و سنن و ارزشهای فرهنگی و اجتماعی آن دوران می‎باشد از آن زمان تا کنون دگرکونی تدریجی ارزشهای فرهنگی و اجتماعی و تحولات صورت گرفته در سنن و الگوهای رفتاری بسیاری از عملکردهای فضای ورودی بناها و ساختار فضایی کالبدی آنها را تا حد زیادی تغییر داده است. (همان منبع ص59)